Luchtfoto's / foto's Schagen

Informatie over
Schagen

Schagen is een stad en gemeente in de regio West-Friesland in de Nederlandse provincie Noord-Holland, en ligt daar in het oude gewest Westflinge. De gemeente telt 18.785 inwoners (1 januari 2006, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 19,32 km². De gemeente ligt in het noordwesten van West-Friesland, nog net binnen de Westfriese Omringdijk.

Overige plaatsen binnen de gemeente

Gehuchten:

Keinse

Tjallewal

Tolke

Buurtschappen:

't Wad

Grotewal

Lagedijk

Nes

Geschiedenis

De plaats Schagen werd rond 975 al genoemd in diverse teksten, zoals bij een telling van het inwoneraantal; er woonden toen 43 mensen. Schagen wordt dan als Scagha vermeld en verder wordt in de documenten opgetekend dat Schagen zes hoeven overmaakt aan de abdij van Egmond, rond 989. Schagen was toen al de grotere kern van de diverse andere terpen (woonheuvels). Om Schagen heen lag veel water. Mogelijk verwijst de naam Scagha daar ook naar: het kan betekenen "uitstekende punt". Pas een hele tijd later zou er een kustlijn nabij Schagen liggen. Toen de zee zich weer wat terugtrok aan het eind van de 13e eeuw konden de plaatsen in het gebied groeien. Met name de grond rondom Schagen was vruchtbaar en zo bleef het de belangrijkste plaats in het gebied.

In 1415 verleende Willem VI stadsrechten aan het toen al flink gegroeide Schagen. In 1427 'schonk' Filips II Schagen aan Willem en Maria van Bronckhorst. Daarmee werd het een heerlijkheid en kreeg het nog meer rechten dan stadsrechten en kreeg het de mogelijkheid zeggenschap te hebben over de diverse andere kleinere plaatsen rondom Schagen. Willem liet een slot bouwen en trok er in 1440 in. In 1460 werd de kerk van Schagen ingewijd, de kerk was gewijd aan St. Christoforus. In 1463 kreeg Schagen het recht op het houden van een veemarkt en daarmee zette men de stad als handelscentrum op de kaart in de omringende regio. In 1603 kreeg Schagen een jaarlijkse paardenmarkt, men kreeg daar toestemming van de Staten van Holland en Westfriesland, die over dat soort zaken besliste.

In het begin van de Gouden Eeuw kende Schagen in tegenstelling tot steden als Alkmaar, Enkhuizen, Medemblik en Hoorn nauwelijks een bloei. Pas later kon de stad profiteren van de toegenomen welvaart, maar het haalde nooit de bloei die de genoemde steden doormaakten. Ook na de Gouden Eeuw bleef een doorgroei uit. Mede door de inpoldering van het omliggende gebied kon Schagen in de 19e eeuw economisch weer tot bloei komen. Met name de veemarkt speelde daarbij een belangrijke rol. Toen in 1856 de spoorlijn tussen Alkmaar en Den Helder in gebruik werd genomen ontstond er een groot afzetgebied van en voor de ambtelijke nijverheid. Schagen had toen ongeveer 2.060 inwoners. In de loop van de 20e eeuw zakte de welvaart langzaam in.

Vooral na de Tweede Wereldoorlog liep de agrarische sector sterk terug. Maar omdat Schagen niet alleen daarvan afhankelijk was, was de sterke achteruitgang hier een mindere last dan in andere agrarische gemeenten. Rond 1960 ging Schagen weer langzaam floreren; het inwonertal lag nog onder de 5.000. Met name in jaren zeventig maakte Schagen een enorme groei van inwoners door. Begin jaren negentig werd die groei langzaam minder maar hij bleef nog altijd vrij sterk in vergelijking met omliggende kernen en gemeenten. In 2005 kende de plaats Schagen zelf ca. 17.000 inwoners.

Wijken

Schagen bestaat uit de wijken Centrum, Groeneweg (gebouwd jaren 60 & 70 van de twintigste eeuw), Waldervaart (jaren 70 & 80), Muggenburg (jaren 80), Hoep Zuid (eind jaren 90) en Hoep Noord (heden). Verder zijn er de industrieterreinen Lagedijk en Witte Paal.

Bezienswaardigheden

Markante herkenningspunten van Schagen zijn de Grote Kerk aan de Markt, een zeldzaam protestants voorbeeld van neogotiek en de, eveneens neogotische Rooms-Katholieke Christoforuskerk naar ontwerp van Alfred Tepe. Bij het naderen van Schagen zijn zij reeds vanaf grote afstand te zien. Verder zijn het herbouwde Slot Schagen (met authentieke slottorens), de Markt, het Regionaal Museum 1940-1945 Schagen, de museumboerderij Vreeburg en de in 2005 geopende Recreatiehaven Schagen interessant. Gedurende de zomermaanden is er de Westfriese Folklore.

Zetelverdeling gemeenteraad

PvdA 5 zetels

VVD 5 zetels

CDA 3 zetels

Duurzaam Schagen 2 zetels

SP 2 zetels

Deze zetelverdeling heeft geresulteerd in een coalitie van PvdA en VVD met drie wethouders.

Bekende (oud-)inwoners van Schagen

Gerard Joling, zanger en presentator

Herman Berghuis, zanger en danser, Idols-deelnemer

Karin Bloemen, zangeres en cabaretière

Carlo Boszhard, presentator

Ron Boszhard, presentator

Saskia en Serge, zangeres en zanger

Gijs Staverman, dj/presentator

Geboren in Schagen

Cees Geel (13 maart 1965), Nederlands acteur

Eric van der Linden (17 april 1974), Nederlands triatleet