Luchtfoto's / foto's Oldenzaal

Informatie over
Oldenzaal

Oldenzaal (Nedersaksisch, Twents: Ol'nzel) is een stad (hanzestad) en gemeente in Twente, provincie Overijssel. Op 1 januari 2006 woonden er 31.295 mensen (bron: CBS) op een oppervlakte van 21,98 km². Binnen de gemeentegrenzen liggen geen andere kernen. De gemeente Oldenzaal maakt deel uit van het kaderwetgebied Regio Twente.

Verkeer en vervoer

Oldenzaal ligt aan de internationale autosnelweg A1/E30 van Amsterdam naar Berlijn. Op spoorgebied ligt de stad aan de oude spoorlijn van Almelo naar het Duitse Salzbergen. De internationale treinen stoppen echter niet meer in Oldenzaal, zodat een reis per trein van Oldenzaal naar Bad Bentheim of verder altijd via Hengelo zal gaan. De Vijfhoek en Driehoek zijn bekende winkelcentra van Oldenzaal. Oldenzaal biedt plaats voor diverse feesten zoals de Braderiedagen 'n Boeskool is Lös en Carnaval. Oldenzaal is een van meest fanatieke carnavalsgemeenten van boven de rivieren.

Het recreatiegebied Het Hulsbeek ligt in de gemeente Oldenzaal.

Geschiedenis

Middeleeuwen

Rond 700 was er al een burcht, waaruit Oldenzaal ontstaan is. In 954 verbond Balderik van Kleef een kapittel aan de voorganger van de Sint-Plechelmusbasiliek. Daarmee werd Oldenzaal een belangrijk religieus centrum. In 1049 kreeg Oldenzaal het recht op een weekmarkt en een jaarmarkt. Wanneer Oldenzaal stadsrechten heeft gekregen is niet precies bekend, maar het moet voor 1249 geweest zijn. Vandaar dat Oldenzaal in 1999 zijn 750-jarig bestaan vierde.

Aan het eind van de Middeleeuwen krijgt Oldenzaal een Heilige-Geest-gasthuis, waar zieken terechtkunnen. Ook wordt er een begijnhuis gesticht, dat later uitgroeit tot een volwaardig klooster dat gewijd was aan de heilige Agnes, het St. Agnesklooster.

Tachtigjarige Oorlog

In de Tachtigjarige Oorlog krijgt Oldenzaal het zwaar te verduren. Op 22 oktober 1597 wordt Oldenzaal ingenomen door Maurits van Nassau. Dat duurt niet lang, want op 1 augustus 1605 wordt Oldenzaal ingenomen door Ambrosius Spinola waardoor het weer in Spaanse handen komt. Voor het overwegend katholieke Oldenzaal is dat een bevrijding, want ze mogen nu hun geloof weer uitoefenen. De laatste veldslag vindt plaats op 22 juli 1626, als Ernst Casimir van Nassau Oldenzaal inneemt waardoor de stad definitief in Staatse handen terechtkomt.

Nieuwe geschiedenis

Na de Vrede van Münster in 1648 blijft Oldenzaal, ondanks haar geheel katholieke karakter, onder opgelegd hervormd bestuur. De katholieke godsdienst wordt onderdrukt en publieke uitoefening ervan verboden, de bekende Plechelmuskerk wordt enige eeuwen - met uitzondering van de Münsterse bezetting rond 1673 - gebruikt door hervormden. Pas in de Franse tijd komt hier verandering in en komt de kerk weer ter beschikking van de katholieken. De Oldenzaalse bevolking blijft - net als de meeste inwoners van Twente - duidelijk Rooms-katholiek en na de Franse tijd wordt Oldenzaal vanwege de katholieke herleving dan ook gezien als een "Rooms Twents bolwerk".

In de negentiende eeuw komt de textielindustrie op in Oldenzaal. De bekendste fabriek is die van Gelderman. Na de aanleg van de A1 komt in Oldenzaal de bedrijvigheid tot grotere bloei. Transportbedrijven, maar ook bijvoorbeeld Johma geven een economische impuls aan de stad.

Economie

Oldenzaal wordt gekenmerkt door een relatief sterke economische groei. Samen met Rijssen behoort Oldenzaal tot de landelijke top qua economische groei per vierkante kilometer. Deze wordt gestimuleerd door de ligging aan de A1, de autosnelweg die de stad ontsloot. In hoeverre religieuze en sociale invloeden bijgedragen hebben aan de uitzonderlijke economische situatie in Oldenzaal is onduidelijk. Typisch is wel, dat het van ouds uitgesproken "Roomse" Oldenzaal en het nog altijd zwaar Gereformeerde Rijssen, beiden economisch uitzonderlijk goed presteerden in de laatste decennia. Naast de religie lijken echter het in geheel Twente wijdverspreide begrip noaberschop en de streekgebonden verplichte verwevenheid met plaats- en buurtgenoten te hebben bijgedragen aan onderlinge economische impulsen en een soort van "handelssolidariteit".

Belangrijke takken van economie waarin Oldenzaalse bedrijven actief zijn:
bouw, installatietechniek, voedingsindustrie (delicatessen, snacks, bakkerijen), financieel advies en met name het transportwezen.

De bloei van het vrachtwagentransportwezen in Oldenzaal is overduidelijk. Er zijn zeer vele grote Oldenzaalse transportbedrijven. Evenwel lijkt hier in de toekomst vanwege de uitbreiding van de Europese Unie en het hiermee gepaard gaande ontsluiten van grote aantallen Oost-Europese chauffeurs een kentering te zullen optreden.

Politiek

Tot eind jaren '70 was de Katholieke Volkspartij in Oldenzaal in de meerderheid, die opging in het CDA.
Uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 (links) en Tweede-Kamerverkiezingen van 2003 (rechts):


 
College van burgemeester en wethouders:

Burgemeester: F.T.J.M. (Frans) Backhuijs - VVD

Wethouder: J.H.P. (Jan) Lempsink - Werknemers Groepering

Wethouder: H.J.M. (Herman) Pieper - VVD

Wethouder: T.G.M. (Trees) Vloothuis - Werknemers Groepering

Wethouder: H.H.W. (Henk) Winkelhuis - Werknemers Groepering

Geboren in Oldenzaal

Gert Timmerman (8 juni 1935), Nederlands zanger

Theo Pahlplatz (3 april 1947), Nederlands voetballer

Raimond van der Gouw (24 maart 1963), Nederlands voetballer

Ellen van Langen (9 februari 1966), Nederlands atlete en Olympisch kampioene (1992)

Rudi Kemna (5 oktober 1967), Nederlands wielrenner

Mieke Telkamp (14 juni 1934), Nederlands zangeres

Jan Vennegoor of Hesselink (7 november 1978), Nederlands voetballer

Frédérique Ankoné (7 december 1981), Nederlands schaatsster