Luchtfoto's / foto's Westervoort

Informatie over
Westervoort

Westervoort is een plaats en gemeente in De Liemers, in de Nederlandse provincie Gelderland. De gemeente telt 15.734 inwoners (1 januari 2006, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 7,85 km² (waarvan 1 km² water). Westervoort ligt bij Arnhem; noordelijk van de Rijn, oostelijk van de IJssel, precies waar deze zich afsplitst. Het is van origine een Heerlijkheid met de 'Heer van Westervoort' aan het hoofd.

De gemeente Westervoort maakt deel uit van het kaderwetgebied KAN. In het kader van het KAN wordt station Westervoort heropend.

Ontstaan

Westervoort gaat als nederzetting tot diep in de Middeleeuwen terug. In de kerktoren, stammend uit de dertiende eeuw, zien we een van de oudste getuigen van plaatselijke bouwactiviteit. Maar als we bedenken dat de missionaris Werenfridus vijf eeuwen eerder op dezelfde plek al een kerkje bouwde in opdracht van St. Willibrord, wordt wel duidelijk dat Westervoort op een lange geschiedenis kan bogen.
Eeuwenlang waren het de graven van Bergh, die de 'heerlijkheid' Westervoort in hun bezit hadden. In 1735 werden de Berghse rechten echter aangekocht door de stad Arnhem. Wat waterbeheersing betreft viel Westervoort onder de Liemerse Schouwpolder. En aangezien dit Kleefs gebied was, was er in die tijd ook al sprake van grensoverschrijdende activiteiten. Samen met Bahr en Lathum vormde Westervoort het buitenste element tegen de gevaren die Rijn en IJssel vooral in de winter boden.
Door de rivieren maakte Westervoort tijdenlang een geïsoleerde indruk. Het Westervoortse veer (waarop de naam Veerweg nog wijst) en tijdelijke schipbruggen verzorgden de verbinding met Arnhem. De spoorbrug dateert van 1855, de eerste vaste brug voor overig verkeer pas van 1901.

Het oudste bewoningsgebied vinden we rond de hervormde kerk, in de Klapstraat (tot Vredenburg) en aan de IJsseldijk, Rijndijk en Hoogeind. De geleidelijke groei van de bevolking maakte het nodig te ontginnen. Na vele generaties lang gebruikt als landbouw- en veeteeltgrond, moesten deze gronden voor de woningbouw gaan dienen. Westervoort was samen met Duiven begin jaren '80 groeikern geworden en het agrarische karakter van de gemeente werd tot een minimum teruggebracht.
Enkele havezaten, vaak al in 1500 vermeld, geven tot op de dag van vandaag een beeld van de bouwwijze van weleer: Hamerden, Vredenburg, Lentsenburg en Emmerik.
En tenslotte zijn talloze benamingen van boerderijen en percelen vereeuwigd in de straatnamen van de nieuwe wijken.

afbeelding:gemeentewapen.gif

Het Gemeentewapen van Westervoort

In 1815 berichtte de burgemeester van Arnhem de Hoge Raad van Adel dat de in het bezit van Arnhem zijnde heerlijkheid Westervoort geen wapen had. Arnhem zelf had een stadswapen 'zijnde een zilveren dubbele arend op een blauw veld'. Voor Westervoort werd een schets gemaakt, die zich nu nog in het archief van de Hoge Raad van Adel bevindt: een gevierendeeld wapen met een hartschild waarin een dubbele adelaar. Op 23 september 1818 verleende de Hoge Raad de Heerlijkheid Westervoort het volgende wapen: 'zijnde gevierendeeld; het eerste en vierde vierenddeel van zilver en het tweede en derde van sabel, op hetzelfde een middelschild van lazuur beladen met een dubbelen zilveren arend, met gouden nebben en pooten'. In april 1819 werden de kosten van de aanvraag voldaan, waarna ook de overdracht van het wapen plaats had. Sindsdien heeft het gemeentebestuur van Westervoort dit wapen gevoerd, onkundig van het feit dat het strikt genomen daartoe niet gerechtigd was. De werkelijke rechthebbende is immers de Heer van Westervoort. De Heerlijkheid Westervoort, d.w.z. de Heerlijke Rechten als jacht, visserij, de voordracht van de schout en secretaris, het patronaatschap etc., werd in 1825 door Arnhem verkocht aan Gijsbert van Zadelhoff. Daarna raakte de Heerlijkheid in het bezit van de familie van Pallandt. Wie zich thans Heer van Westervoort (overigens sinds de afschaffing der Heerlijke rechten een loze titel) mag noemen hebben we niet kunnen achterhalen.
Over de betekenis van het wapen kunnen we vrij kort zijn. Men schijnt hierin tot uitdrukking hebben willen brengen de band met de beide opeenvolgende eigenaren van de Heerlijkheid, namelijk de Heren van Bergh en de stad Arnhem.

Zetelverdeling gemeenteraad

PvdA 8 zetels

CDA 4 zetels

VVD 2 zetels

GroenLinks 2 zetels

D66 1 zetel

Geboren in Westervoort

Johan Andreas dèr Mouw (24 juli 1863), Nederlands astronoom, taalkundige en filosoof (? 1919)